Er is meer ruimte dan je eigen kooi
De zoetheid van geweld, de sterke nieuwe verhalenbundel van Manon Uphoff, is onderwerp van gesprek. Maar zoals bij veel schrijvers hangt alles met alles samen. We spraken over tv-series, wreedheid en het verkeerde beeld dat mensen van hun eigen belang hebben.
Meestal is small talk niet bedoeld om in het interview op te nemen, maar voor deze gelegenheid maak ik een uitzondering. Toen ik met Manon Uphoff aan de eerste kop koffie zat, ontstond een divers gesprek voorafgaand aan het interview zelf.
Om een reden die ik ben vergeten vertelde ik Manon Uphoff over de bundel Dolhuis van Lucas Hirsch. Een bundel die erg zijn best doet geëngageerd, maatschappijkritisch over te komen, gepubliceerd in een tijd waarin literatuur nauwelijks nog geëngageerd lijkt.
Waarom zou dat zo zijn?
‘Omdat het moeilijk is,’ denkt Uphoff. ‘Er moet iets zijn waarmee je je kunt engageren. Maar er is zoveel… Als schrijver zou je boek na boek na boek je ergens volledig aan over moeten geven. Steeds aan iets anders. Kan dat wel in een wereld die gebombardeerd wordt met steeds weer nieuwe, relevante en aangrijpende informatie? Zie de recente expositie van Tim Hetherington in FOAM, zijn ‘diary’ waarin tien jaar reportages elkaar kruisen en overlappen in fragmentarische beelden die iconisch worden.’
Ja, het kan. Emile Zola werd wereldberoemd met zijn 20-delige, zeer geëngageerde romancyclus Les Rougon-Macquarts. Maar dat was in de negentiende eeuw. De eenentwintigste eeuw leent zich waarschijnlijk minder voor maatschappijkritische romancycli.
‘Je moet niet vergeten,’ legt Uphoff uit, ‘dat een schrijver één individu is. Als team schrijvers kun je in deze tijd misschien veel meer bereiken.’
Tv-series zoals Southpark, the Sopranos, Breaking Bad en Mad Men zijn misschien wel beter in het vangen van de tijdsgeest. Deels omdat het excellent teamwerk is.
‘Het team kan zich aflevering na aflevering ergens op kan storten: een schrijver van zo’n team is vaker gericht op één enkel karakter, controleert de historische context of houdt de grote lijn in de gaten. Iedereen doet daar iets aparts en samen kunnen ze iets goeds neerzetten. Dat moet heel lekker werken. Niet voor niets vallen we massaal voor heel goed gemaakte televisieseries.’
(meer…)